Co to Incoterms?
Incoterms to ustanowiony w 1936 roku przez Międzynarodową Izbę Handlową (International Chamber of Commerce) zbiór reguł handlowych, które normalizują warunki sprzedaży i zakupu towarów w obrocie krajowym oraz międzynarodowym. Począwszy od 1980 roku, co dziesięć lat publikowana jest aktualizacja obowiązujących zasad, mająca na celu dostosowanie ich do dynamicznie zmieniających się warunków gospodarczych.
Po dekadzie obowiązywania dotychczasowych reguł nadszedł czas na zmiany. Incoterms 2020 zostały przygotowane przez grupę redakcyjną, do której po raz pierwszy dołączyli przedstawiciele z Chin i Australii, a której zdecydowaną większość stanowią członkowie z Europy. Komitet wziął pod uwagę sugestie pochodzące od 150 członków (głównie izb handlowych) wchodzących w skład Międzynarodowej Izby Handlowej. Nowe zasady Incoterms 2020 weszły w życie z dniem 1 stycznia 2020 roku.
Incoterms 2020 nie przynosi spektakularnych transformacji, wprowadzone modyfikacje są wyrazem systematycznego śledzenia zmian na rynkach właściwych I mają na celu rozwinięcie ugruntowanych i sprawdzonych w praktyce rozwiązań ułatwających I systematyzujących międzynarodowy oraz krajowy obrót towarowy.
Incoterms 2020 podtrzymuje strukturę jedenastu reguł z podziałem na dwie kategorie: siedem reguł uniwersalnych dla wszystkich rodzajów transportu oraz cztery reguły dedykowanych dla transportu morskiego i wodnego śródlądowego. Zmienia się jedynie nieznacznie ich oznaczenie oraz kolejność.
Reguły dla każdego rodzaju I środka transportu:
- EXW (EX Works; pol. „Z zakładu…”)
- FCA (Free Carrier); pol. „Dostarczone do przewoźnika…”)
- CPT (Carriage Paid To); „Przewóz opłacony do…”)
- CIP (Carriage and Insurance Paid To); „Przewóz i ubezpieczenie opłacone do…”)
- DAP (Delivered at Place); „Delivered at Place…”)
- DPU (Delivered at Place Unloaded); “Dostarczone do miejsca wyładowane…”)
- DDP (Delivered Duty Paid); “Dostarczone cło opłacone…”)
Reguły dla transportu morskiego I wodnego śródlądowego:
- FAS (Free Alongside Ship); „Dostarczone wzdłuż burty statku…”)
- FOB (Free On Board); „Dostarczony na statek…”)
- CFR (Cost and Freight); „Kosz i fracht…”)
- CIF (Cost Insurance and Freight); “Koszt ubezpieczenie i fracht…”)
Co dokładnie uległo zmianie ?
Reguła DPU
Reguła DPU (Delivered at Place Unloaded – pol. “Dostarczone do miejsca wyładowane…”) zastąpiła znaną już regułę DAT. Zmiana dotyczy jedynie samej nazwy, wskazując tym samym, że punktem przejścia kosztów i ryzyka ze sprzedającego na kupującego jest oznaczone miejsce wyładunku, a nie jak sugerowała wcześniejsza nazwa – terminal. Jednakże miejsce docelowe powinno spełniać odpowiednie warunki, aby dostarczenie towaru i jego rozładunek był możliwy do przeprowadzenia. Reguła DPU może być stosowana przy wszystkich rodzajach transportu (drogowy, kolejowy, lotniczy, morski).
Firmy, które dotychczas stosowały regułe DAT (ICC Incoterms® 2010) i są z niej zadowolone, powinny obecnie przejść na regułę DPU (ICC Incoterms® 2020).
Reguła CIP i CIF
Reguły Incoterms 2020 zmieniają sposób ustalenia obowiązującego poziomu ochrony ubezpieczeniowej zarówno w formule CIP jak i CIF.
W ramach reguły CIP (Carriage and Insurance Paid) sprzedawca jest zobowiązany do podpisania umowy ubezpieczenia transportu na rzecz kupującego z szerokim zakresem ubezpieczenia, co odpowiada klauzuli „A” Instytutowych Klauzul Ładunkowych (IUA / LMA), podczas gdy do tej pory wystarczało minimalne ubezpieczenie ładunku. Niemniej jednak strony mogą zgodzić się na wykupienie ubezpieczenia, które oferuje węższy zakres ochrony (klauzula „C” Instytutowych Klauzul Ładunkowych). Reguła CIP może być stosowana przy wszystkich rodzajach transportu (drogowy, kolejowy, lotniczy, morski).
W przypadku reguły CIF (Cost Insurance and Freight), która może mieć stosowana jedynie w odniesieniu do transportu morskiego oraz wodnego śródlądowego, sprzedawca jest zobowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia z minimalnym ubezpieczeniem, co odpowiada klauzuli „C” Instytutowych Klauzul Ładunkowych (IUA / LMA). Oczywiście strony mogą zgodzić się na wykupienie ubezpieczenia, które oferuje szerszą ochronę (klauzula „A” Instytutowych Klauzul Ładunkowych), które i tak będzie obowiązkowe, jeżeli płatność za sprzedaż zostanie dokonana za pomocą akredytywy.
Reguła FCA
Reguła FCA (Free Carrier – pol. „Dostarczone do przewoźnika…”) przeznaczona do stosowania w transporcie morskim, również została nieco zmodyfikowana. Incoterms 2010 przewidywały, że sprzedający jest zobowiązany do dostraczenia kupującemu na własny koszt dowodu dostawy towaru do przewoźnika oraz udzielenia kupującemu pomocy w uzyskaniu dokumentu przewozowego (konosamentu).
Warunki FCA w odsłonie Incoterms 2020 uzupełniają powyższe elementy o możliwość udzielenia przez kupującego przewoźnikowi instrukcji, aby ten wystawił sprzedającemu dokument transportowy (Bill of Loading) stwierdzający, że towary zostały załadowane na statek (adnotacja „on board”), sprzedający jest wówczas obowiązany dostarczyć kupującemu taki dokument. Zmiana ta miała na celu umożliwienie korzystania z reguły FCA w przypadku gdy strony umowy finalizują sprzedaż w oparciu o akredytywę , gdzie bank w celu uzasadnienia dostawy towarów, a tym samym zapłaty kredytu sprzedawcy wymaga wystawienia morskiego listu przewozowego zawierającego zapisek „on board”.
Dalsze zmiany reguł Incoterms
Incoterms 2020 klaryfikuje kwestie celne, wyjaśniając dokłanie która strona, sprzedawca lub kupujący odpowiada za dopełnianie formalności dotyczących odprawy celnej i ponosi związane z tym koszta i ryzyka.
Po raz pierwszy odniesiono się również do zwolnienia towarów w tranzycie , przyjmując zasadę, zgodnie z którą odpowiedzialność za dokonanie odprawy spoczywa na tym, kto przyjmuje ryzyko transportu do miejsca dostawy. Dlatego w Incoterms EXW, FCA, FAS, FOB, CPT, CFR, CIP i CIP, w których ryzyko transportu przenoszone jest w miejscu pochodzenia (kraj sprzedawcy), odpowiedzialność za odprawę celną ponosi nabywca. Odwrotnie sytuacja jest w Incoterms DAP, DPU i DDP, gdzie ryzyko przechodzi w miejscu docelowym (kraj nabywcy) I za odprawę celną odpowiada sprzedawca. Ta zmiana może mieć znaczenie w obrocie międzynarodowym, gdzie towary muszą przejść przez urzędy celne krajów pośrednich, zanim dotrą do właściwego urzędu celnego kraju importu.
Dodatkowo Incoterms 2020 precyzyjniej reguluje odpowiedzialność za bezpieczeństwo towaru w dwóch okolicznościach: transport z kraju pochodzenia do miejsca przeznaczenia oraz formalności i procedury odprawy celnej (eksport / tranzyt / import). Podczas transportu towaru odpowiedzialność za bezpieczeństwo ponosi strona, która wykonuje umowę przewozu towarów: sprzedawca (CPT, CFR, CIP, CIF, DAP, DPU i DDP) lub kupujący (EXW, FCA, FAS i FOB). Natomiast w przypadku odpraw celnych odpowiedzialność za bezpieczeństwo towaru spoczywa na stronie, która musi dokonać odprawy.
Incoterms 2020 przewidują szereg pomniejszych zmian, które mają na celu ułatwienie zrozumienia i wyboru odpowiedniej reguły Incoterms. Między innymi zastosowano prostszy język, pojawiły się bardziej szczegółowe objaśnienia, uwypuklono niektóre kwestie, jak jasny podział alokacji kosztów.
Reasumując, efektem prac Międzynarodowej Izby Handlowej są zmiany mające charakter ewolucyjny w stosunku do dotychczasowych sprawdzonych I powszechnie stosowanych formuł. Dostosowując je tym samym do zmian, jakie zaistniały na rynkach międzynarodowych przez ostatnią dekadę.
