Nowy Jedwabny Szlak. Transport kolejowy z Chin do Europy

Nowy Jedwabny Szlak: Wprowadzenie

Nowy Jedwabny Szlak to globalna inicjatywa, która łączy kontynenty, ludzi i gospodarki. Zainicjowany przez Chiny w 2013 roku jako Inicjatywa Pasa i Szlaku (Belt and Road Initiative), obejmuje sieć lądowych i morskich tras handlowych rozciągających się od Azji przez Europę aż po Afrykę. To droga, która przyspiesza przepływ towarów, skraca czas dostaw i wzmacnia globalne łańcuchy logistyczne.

Statystyki Nowego Jedwabnego Szlaku 2024

W 2024 roku na trasie Nowego Jedwabnego Szlaku odnotowano znaczący wzrost przewozów kontenerowych między Chinami a Europą. Według Eurasian Rail Alliance, całkowity wolumen transportu osiągnął 380 434 TEU, co stanowi wzrost o ponad 80% w porównaniu do 2023 roku.

Polska odegrała kluczową rolę w tym wzroście. W styczniu i lutym 2024 roku przewieziono z Chin do Polski 37 448 TEU, co oznacza wzrost o 88% w porównaniu do analogicznego okresu w 2023 roku.

Terminal przeładunkowy w Małaszewiczach również odnotował rekordowe wyniki. W pierwszym półroczu 2024 roku przetransportowano tam 193 490 TEU, co stanowi wzrost o 77% w porównaniu do tego samego okresu rok wcześniej.

W pierwszym kwartale 2024 roku odnotowano rekordową liczbę pociągów kontenerowych wysyłanych z terminali we wschodnich Chinach do Rosji i Europy, w tym do Polski. Terminale Manzhouli, Suifenhe i Tongjiang wyprawiły ponad 1400 pociągów, transportując 151 tys. TEU, co oznacza wzrost o 6,9% w porównaniu do poprzedniego roku. Z danych Eurasian Rail Index wynika, że w styczniu i lutym wolumen kontenerów przewiezionych koleją z Chin do Europy wyniósł 53 336 TEU, co oznacza wzrost o 37%. Najwięcej ładunków trafiło do Polski, było to 37 448 TEU, o 88% więcej niż w styczniu i lutym 2023 roku.

Szczególnie duży wzrost zaobserwowano w przewozach z Chin do Polski, gdzie w styczniu i lutym przewieziono 37 448 TEU, co stanowi wzrost o 88% w porównaniu do tego samego okresu w 2023 roku. Przewozy kontenerowe z Chin do Europy wzrosły o 37% na początku roku, z Chin do Belgii przewieziono 2 458 TEU (+94,46%), a do Niemiec 4 128 TEU (+22,78%). Szlak kolejowy przez Polskę zyskał na popularności z powodu przesunięcia tras morskich wokół Afryki.

Wzrost przewozów kolejowych między Chinami a Europą w 2024 roku przypisuje się m.in. zmianom na Morzu Czerwonym, co skłoniło wielu przewoźników do poszukiwania alternatywnych tras lądowych. Te dane podkreślają rosnące znaczenie Nowego Jedwabnego Szlaku w globalnym handlu oraz kluczową rolę Polski jako ważnego węzła logistycznego na tej trasie.

Źródła: Intermodalnews.pl i Money.pl

Początki i koncepcja Nowego Jedwabnego Szlaku

Jedwabny Szlak to historyczna sieć dróg handlowych, która od starożytności łączyła Chiny z Europą i Bliskim Wschodem. Nazwa pochodzi od jedwabiu, jednego z głównych towarów przewożonych tym szlakiem. Oprócz jedwabiu przewożono również przyprawy, metale szlachetne, ceramikę oraz inne cenne towary. Szlak ten był kluczowym elementem wymiany kulturalnej i handlowej między Wschodem a Zachodem.

Nazwa szlaku: dlaczego "Nowy Jedwabny Szlak"?

Nazwa "Nowy Jedwabny Szlak" została wybrana, aby podkreślić nawiązanie do historycznego Jedwabnego Szlaku, jednocześnie wskazując na nowoczesne podejście do globalnej wymiany handlowej i współpracy międzynarodowej. Symbolizuje odrodzenie dawnych szlaków handlowych w nowoczesnym kontekście.

Inicjatywa Pasa i Szlaku — co to jest?

Inicjatywa Pasa i Szlaku (BRI) to inne określenie na Nowy Jedwabny Szlak, czyli rewolucyjny projekt rozwojowy, ogłoszony przez Chiny w 2013 roku, który ma na celu zintegrowanie i wzmocnienie wymiany handlowej między Azją, Europą, Afryką i innymi regionami świata. Inicjatywa opiera się na rozbudowie infrastruktury, rozwinięciu handlu, inwestycjach zagranicznych i współpracy gospodarczej.

Poprzez rozwój portów, linii kolejowych, dróg, gazociągów i innych kluczowych projektów infrastrukturalnych, BRI ma na celu stworzenie nowych szlaków handlowych i połączeń transportowych, które ułatwią przepływ towarów, kapitału i informacji.

Inicjatywa Pasa i Szlaku to jeden z największych i najbardziej ambitnych projektów infrastrukturalnych na świecie, który otwiera nowe możliwości dla globalnej współpracy gospodarczej i może przyczynić się do zwiększenia wzrostu i rozwoju w regionach uczestniczących.

Historyczny vs. Nowy Jedwabny Szlak – co się zmieniło?

Choć między historycznym a współczesnym Jedwabnym Szlakiem leży ponad tysiąc lat, to jedno pozostało niezmienne – łączy je idea globalnej współpracy i wymiany. Jednak sposób, w jaki realizujemy dziś tę ideę, jest nieporównywalny.

Dawniej Szlak służył głównie do wymiany luksusowych towarów, takich jak jedwab czy przyprawy. Przebiegał przez Azję Środkową, ograniczony do karawanowych tras, które mogły trwać miesiącami. Transport opierał się na wielbłądach i pieszych kupcach, a brak jakichkolwiek systemów zarządzania sprawiał, że handel był nie tylko czasochłonny, ale i ryzykowny.

Nowy Jedwabny Szlak to globalna sieć – obejmująca Azję, Europę i Afrykę – zbudowana na nowoczesnej infrastrukturze kolejowej, drogowej i morskiej. Towary przemieszczają się dziś pociągami, ciężarówkami, statkami i samolotami, a czas dostawy skrócił się do kilkunastu dni. Kluczową rolę odgrywa technologia – cyfryzacja, IoT i systemy track&trace pozwalają na pełną kontrolę i przejrzystość całego łańcucha dostaw.

W Omida Sea And Air traktujemy ten postęp jako przestrzeń do działania. Łączymy doświadczenie i innowacje, by wspierać Klientów w bezpiecznej, szybkiej i przewidywalnej logistyce – bo dziś każda godzina ma znaczenie.

Jakie znaczenie dla rozwoju polskiej gospodarki ma Nowy Jedwabny Szlak?

Nowy Jedwabny Szlak, jako strategiczny projekt infrastrukturalny łączący Chiny z Europą, ma potencjał do przyniesienia znaczących korzyści dla gospodarki Polski. Poniżej przedstawiamy kilka kluczowych obszarów, na które wpływa Nowy Jedwabny Szlak:

• Rozwój Infrastruktury: Inwestycje związane z Nowym Jedwabnym Szlakiem mogą przynieść korzyści dla polskiej infrastruktury, zwłaszcza w sektorze transportowym. Ulepszenia w infrastrukturze kolejowej i drogowej mogą zwiększyć efektywność logistyki i transportu w Polsce.
• Rozwój wymiany handlowej: Nowy Jedwabny Szlak może wpłynąć na zwiększenie obrotu handlowego między Polską a Chinami.
• Inwestycje: Dostępność szlaków komunikacyjnych wpłynąć na atrakcyjność obszarów Polski w kontekście inwestycji z Azji.
• Rozwój Regionalny: Nowy Jedwabny Szlak może przyczynić się do rozwoju regionalnego, szczególnie w obszarach, przez które przechodzi trasa. Może to stworzyć nowe miejsca pracy i przyczynić się do rozwoju gospodarki.
• Dywersyfikacja Łańcucha Dostaw: Szlak może umożliwić polskim firmom dywersyfikację swoich łańcuchów dostaw, co jest ważne dla zwiększenia stabilności łańcucha dostaw.

Jednak jak każda duża inicjatywa, Nowy Jedwabny Szlak przynosi również wyzwania. Wymaga to mądrego zarządzania i regulacji, aby zapewnić, że korzyści są równomiernie rozłożone i że są zgodne z długoterminowymi celami rozwojowymi Polski.

Jak ma przebiegać Nowy Jedwabny Szlak?

Warianty tras Nowego Jedwabnego Szlaku Źródło: Kaczmarski 2015, s. 9.

Nowy Jedwabny Szlak ma przebiegać przez różne regiony, integrując Chiny z Europą i innymi obszarami świata. Trasa będzie obejmować połączenia lądowe, morskie i powietrzne. Połączenia morskie będą wykorzystywać porty i trasy żeglugowe, łącząc Chiny z portami w Europie, Azji i Afryce. Ma to ułatwić transport kontenerów i innych towarów drogą morską.

Źródło: Forsal.pl

Połączenia lądowe będą opierać się na rozwinięciu sieci dróg i linii kolejowych, które umożliwią przemieszczanie towarów i osób. Istnieją plany rozbudowy istniejących dróg i budowy nowych odcinków, aby zapewnić płynny przepływ transportowanych towarów.

Połączenia powietrzne będą zapewniać szybkie i skuteczne połączenie lotnicze między różnymi punktami na trasie Nowego Jedwabnego Szlaku.

Ważne jest zauważenie, że konkretny przebieg trasy zależy od porozumień między uczestniczącymi krajami oraz od istniejącej infrastruktury transportowej. Projekt jest dynamiczny i może ulegać zmianom w miarę rozwoju i dostosowywania się do potrzeb i warunków lokalnych.

Korytarze transportowe: transsyberyjski, transkaspijski i inne

W ramach Nowego Jedwabnego Szlaku powstało kilka kluczowych korytarzy transportowych:

• Korytarz transsyberyjski: Prowadzi przez Rosję, umożliwiając szybki transport towarów między Azją a Europą.
• Korytarz transkaspijski: Przebiega przez Kazachstan, Morze Kaspijskie, Azerbejdżan i Gruzję, oferując alternatywne połączenie lądowe i morskie.
• Inne korytarze obejmują trasy przez Azję Środkową, Iran, Turcję i Bałkany.

Park logistyczny Małaszewicze i Sławków: polskie węzły na szlaku

Polska odgrywa kluczową rolę na trasie Nowego Jedwabnego Szlaku, dzięki swoim strategicznie położonym węzłom logistycznym, takim jak Małaszewicze i Sławków. Te centra logistyczne umożliwiają przeładunek i dalszy transport towarów między Wschodem a Zachodem.

Jakie kraje ma łączyć Nowy Jedwabny Szlak?

Nowy Jedwabny Szlak ma na celu łączenie wielu krajów i regionów. Inicjatywa obejmuje zarówno Azję, jak i Europę, Afrykę i inne regiony. Oto kilka przykładów krajów, które mają być połączone przez Nowy Jedwabny Szlak: Chiny: Inicjatywa Pasa i Szlaku rozpoczyna się w Chinach, które odgrywają kluczową rolę w projekcie.

• Azja Centralna: Kraje takie jak Kazachstan, Kirgistan, Tadżykistan, Turkmenistan i Uzbekistan mają być częścią Nowego Jedwabnego Szlaku, umożliwiając kolektywność między Chinami a Europą.

• Rosja: Nowy Jedwabny Szlak ma potencjał do ułatwienia handlu i transportu między Chinami a Rosją, a także dalszymi krajami europejskimi.

• Europa: Inicjatywa ma na celu stworzenie połączeń transportowych i handlowych z Europą, obejmując kraje takie jak Polska, Niemcy, Francja, Włochy, Hiszpania i inne.

• Bliski Wschód i Afryka: Istnieją plany rozwoju kolektywności między Chinami a krajami Bliskiego Wschodu, takimi jak Iran, Arabia Saudyjska, a także niektórymi krajami afrykańskimi, takimi jak Egipt, Kenia, Tanzania i inne.

Przedstawiona lista jest tylko przykładem, a konkretny zakres krajów objętych Nowym Jedwabnym Szlakiem może się różnić w zależności od negocjacji i porozumień między uczestniczącymi państwami.

Główne cele i założenia Nowego Jedwabnego Szlaku

Celem Nowego Jedwabnego Szlaku jest usprawnienie globalnego handlu i stworzenie warunków do szybszego, tańszego i bezpieczniejszego transportu. Projekt zakłada:

• rozwój nowoczesnej infrastruktury – kolejowej, drogowej i portowej,
• przyspieszenie przepływu towarów i surowców,
• integrację gospodarek Azji, Europy i Afryki,
• oraz wspieranie współpracy międzynarodowej.

To także konkretna odpowiedź na potrzeby Klientów z sektora produkcyjnego, e-commerce czy spedycji. Dzięki tej inicjatywie możemy realizować skalowalne, międzynarodowe operacje logistyczne z zachowaniem najwyższej efektywności i standardów bezpieczeństwa.

Nowy Jedwabny Szlak: Jak długo trwa transport?

Nowy Jedwabny Szlak, znany jest jako Inicjatywa Pasa i Drogi (BRI), to imponujący projekt infrastrukturalny prowadzony przez Chiny, mający na celu stworzenie nowych szlaków handlowych i logistycznych na całym świecie. Szlak obejmuje zarówno morskie, jak i lądowe trasy, łącząc Chiny z Europą, Afryką i innymi częściami Azji. Nowy Jedwabny Szlak ma ogromny potencjał. Przede wszystkim dzięki temu, że oferuje bezpośrednie połączenie między Chinami a Europą, może znacznie skrócić czas dostawy. Ponadto jest mniej kosztowny niż transport lotniczy, co czyni go atrakcyjnym wyborem dla wielu przedsiębiorstw. Przykładem efektywności Nowego Jedwabnego Szlaku jest trasa z miasta Xi'an do Gdańska, którą pociąg pokonał w 10 dni w listopadzie 2019 roku. Co więcej, połączenie towarowe z Xi'an do Sławkowa które było realizowane na linii szerokotorowej (w Polsce linia nr 65), zajmowało 12 dni na całej trasie. Obecnie to połączenia nie funkcjonuje, a podajemy tę informację jako ciekawostkę w ramach możliwości, jakie ma ta inicjatywa.

Standardowy przejazd pociągu z Chin do Europy na trasie Nowego Jedwabnego Szlaku lądowym zazwyczaj trwa od 14 do 18 dni.

Nowy Jedwabny Szlak: jakie towary mogą być transportowane?

Nowy Jedwabny Szlak umożliwia transport różnorodnych towarów. Inicjatywa ta jest skierowana do różnych sektorów gospodarki i może obejmować transport towarów takich jak:

• Produkty spożywcze: takie jak żywność, owoce, warzywa, mięso, ryby i produkty mleczne.
• Produkty przemysłowe: w tym maszyny, elektronikę, aparaturę, produkty chemiczne, tekstylia, ubrania, obuwie i wyroby skórzane.
• Surowce: takie jak metale, minerały, drewno, węgiel, ropa naftowa, gaz ziemny i produkty petrochemiczne.
• Wyroby gotowe: w tym meble, artykuły gospodarstwa domowego, zabawki, elektronikę konsumencką, samochody i części samochodowe.
• Produkty rolnicze i agrobiznes: obejmujące zboża, olej roślinny, nasiona, przetwory spożywcze, nawozy, pasze i produkty rolnicze.

Ponadto oprócz transportu towarów, Nowy Jedwabny Szlak może wspierać również przepływ usług, takich jak logistyka, finanse, telekomunikacja i turystyka. Warto zauważyć, że specyfika transportowanych towarów zależy od potrzeb i preferencji rynku, a także przepisów i regulacji poszczególnych krajów na trasie Nowego Jedwabnego Szlaku.

Transformacja szlaków handlowych: Jak Nowy Jedwabny Szlak wpływa na globalny handel?

Nowy Jedwabny Szlak (Belt and Road Initiative) ma ogromny wpływ na globalny handel, przyczyniając się do rewolucji w transformacji tradycyjnych szlaków handlowych. Poniższa grafika przedstawia dane, które dotyczą nowego jedwabnego szlaku. Ujęte w nim są między innymi takie aspekty jak:

• całkowita wartość inwestycji Nowego Jedwabnego Szlaku
• udział Nowego Jedwabnego Szlaku w globalnym PKB,
• ilość krajów, wykorzystujących potencjał tej inicjatywy.

Oto kilka kluczowych aspektów, jak Nowy Jedwabny Szlak wpływa na globalny handel:

1. Nowe połączenia handlowe: Nowy Jedwabny Szlak tworzy nowe połączenia handlowe między Chinami a Europą, Azją, Afryką i innymi regionami. Tworzenie bezpośrednich i lepiej skomunikowanych tras transportowych przyczynia się do zwiększenia przepływu towarów między różnymi krajami, otwierając nowe rynki i możliwości biznesowe.
2. Rozwój handlu międzynarodowego: Projekt stawia na współpracę i integrację gospodarczą między uczestniczącymi krajami, co prowadzi do rozwoju handlu międzynarodowego. Obniżenie barier i ułatwienia w handlu, takie jak ułatwienia celne, harmonizacja przepisów i procedur, sprzyjają wzrostowi wymiany handlowej.
3. Rozwój infrastruktury transportowej: Inicjatywa skupia się na rozwoju infrastruktury transportowej, takiej jak drogi, linie kolejowe, porty i lotniska. Poprawa kolektywności i efektywności logistycznej umożliwia bardziej płynny i szybszy przepływ towarów między regionami, skracając czas dostawy i obniżając koszty transportu.

Przeładunki kolejowe na trasie Chiny–Unia Europejska na głównych przejściach granicznych od 2017 r. w TEU (kontener o objętości ok. 39 m sześciennych).

Wpływ na gospodarki krajów uczestniczących

Nowy Jedwabny Szlak to impuls dla rozwoju gospodarczego – zwłaszcza w regionach, które wcześniej nie miały bezpośredniego dostępu do globalnych rynków. Dzięki inwestycjom w infrastrukturę i logistykę, wiele państw zyskało nowe możliwości eksportowe, a lokalne firmy zaczęły aktywnie uczestniczyć w międzynarodowym łańcuchu dostaw.

Dla polskiej gospodarki to szansa na umocnienie pozycji logistycznego hubu w Europie. Kluczowe punkty, takie jak Małaszewicze czy Łódź, stają się strategicznymi węzłami dla handlu z Azją.

Infrastruktura i transport w Nowym Jedwabnym Szlaku

Podstawą całej inicjatywy jest infrastruktura – nowe linie kolejowe, zmodernizowane terminale, rozbudowane porty i centra logistyczne. Dzięki nim transport z Chin do Europy trwa dziś zaledwie kilkanaście dni. Przykładem jest trasa kolejowa przez Kazachstan, Białoruś i Polskę – coraz częściej wybierana jako alternatywa dla droższych i wolniejszych tras morskich.

New Silk Road to konkretne narzędzie, które pozwala reagować szybko, dostarczać towary efektywnie i budować stabilne łańcuchy dostaw. Jako Omida Sea And Air współpracujemy z kluczowymi operatorami i terminalami, by zapewnić Klientom najwyższy poziom usług.

Koncepcja Inicjatywy Pasa i Szlaku: kluczowe trasy i punkty w projekcie

Kluczowe trasy i punkty w projekcie Inicjatywie Pasa i Szlaku obejmują między innymi:

• Morski Szlak Jedwabny: Porty w Azji i Europie, takie jak Szanghaj, Singapur, Piraeus i Gdańsk.
• Lądowe trasy Pasa Gospodarczego Jedwabnego: Trasy północna, centralna i południowa, łączące Chiny z Europą, Bliskim Wschodem i Azją Południową.
• Korytarz BCIM: Łączy Bangladesz, ChRL, Indie i Mjanmę.
• Korytarz Południowo-Wschodniej Azji: Trasy w Azji Południowo-Wschodniej, takie jak Tajlandia, Laos, Kambodża i Wietnam.
• Punkty węzłowe: Przykładowymi punktami węzłowymi na trasie Nowego Jedwabnego Szlaku są miasta takie jak: Moskwa, Warszawa, Hamburg, Marsylia i Madryt.

Przyszłość Nowego Jedwabnego Szlaku

Dalsze szlaki morskie: jakie są plany rozwoju?

Plany rozwoju Nowego Jedwabnego Szlaku obejmują rozszerzenie sieci szlaków morskich, co pozwoli na jeszcze większą integrację handlową między Azją, Afryką i Europą. Nowe inwestycje w porty i infrastrukturę morską mają na celu zwiększenie przepustowości i efektywności transportu.

W dalszym ciągu rozwija się koncepcja powstania Trójportu w Polsce obejmująca Gdynię/Gdańsk, Centralny Port Komunikacyjny (CPK) oraz Małaszewicze. To inicjatywa mająca na celu stworzenie zintegrowanego huba transportowego, który ma stać się kluczowym elementem logistycznym i transportowym w Europie Środkowo-Wschodniej. Dzięki komplementarności różnych rodzajów transportu – morskiego, lotniczego, kolejowego i drogowego – Polska może lepiej integrować różne drogi dystrybucji i znacząco zwiększyć swoją konkurencyjność na rynku międzynarodowym.

opracowanie: Andrzej Banucha – [w chwili pierwotnej publikacji artykułu 5.10.2021] Zastępca Dyrektora Biura Rozwoju, Promocji Inwestorskich i Promocji PKP Cargo S.A.

Podsumowanie - Nowy Jedwabny Szlak

Nowy Jedwabny Szlak jest wyjątkowym przedsięwzięciem, które wprowadza nowe możliwości i wyzwania dla globalnej logistyki i handlu. Jego długoterminowy wpływ zależy od wielu czynników, ale już teraz jest jasne, że ma potencjał, by zasadniczo przekształcić sposób, w jaki prowadzimy handel na globalną skalę. W perspektywie globalnej Nowy Jedwabny Szlak wpływa na tempo handlu, zwiększa dostęp do nowych rynków, pozwala na dywersyfikację źródeł dostaw i przyczynia się do rozwoju infrastruktury transportowej. Jednakże jego wpływ jest zróżnicowany i zależy od wielu czynników, w tym od polityki poszczególnych krajów i regionalnych dynamik gospodarczych. W celu uzyskania informacji dopasowanych do indywidualnych potrzeb zapraszamy do kontaktu. Chętnie odpowiemy na wszystkie pytania związane z organizacją transportu poprzez Nowy Jedwabny Szlak.